Replies

Nieuwe wet beperkt privacy

van onze redactie binnenland

DEN HAAG - Maatschappelijke instellingen en bedrijven zijn voortaan verplicht persoonlijke gegevens van hun cliënten over te dragen aan Justitie, wanneer die daar in het kader van een onderzoek om vraagt. Dat is het gevolg van de nieuwe Wet Vorderen Gegevens die op 1 januari ingaat.

Door deze nieuwe wet mogen opsporingsambtenaren bij iedere instelling gegevens over het adres, leeftijd, bankrekening, verzekeringen, verenigingen of klantenkaartnummers van een verdachte bij winkels opvragen.

Daarnaast mag een officier van justitie verregaande persoonlijke informatie opeisen over bijvoorbeeld de contacten die de verdachte heeft en zijn levenswijze. Het gaat dan bijvoorbeeld om alle e-mails die een verdachte stuurt of ontvangt en hotelovernachtingen van de verdachte.

Alleen als er sprake is van een misdrijf die de rechtsorde aantast, mag een rechter-commissaris ook zeer persoonlijke gegevens zoals ras, religie, politieke gezindheid, gezondheid of details over het seksuele leven van de verdachte opeisen.

Met de nieuwe wet wil Justitie duidelijkheid verschaffen over welke informatie instellingen nu wel en niet moeten overdragen. Tot nu toe moesten instellingen vaak zelf de afweging maken of het geven van informatie niet in strijd was met hun wettelijke plicht diezelfde persoonsgegevens te beschermen. Dit kon ertoe leiden dat instellingen weigerden mee te werken.

Tegelijkertijd biedt de nieuwe wet opsporingsambtenaren de mogelijkheid gebruik te maken van alle databanken van instellingen. Die gegevens zijn volgens Justitie vaak van groot belang in een strafrechtelijk onderzoek.

Banken en telecomaanbieders zijn al langer verplicht persoonlijke gegevens van hun cliënten over te dragen aan Justitie. Het gaat dan bijvoorbeeld om gegevens over alle gesprekken die een verdachte in een bepaalde periode heeft gevoerd. Sinds half december zijn telefonie- en internetaanbieders tevens verplicht alle gegevens van het bel- en internetgebruik van hun cliënten tenminste zes maanden te bewaren. Onder deze plicht valt ook het registreren van telefoontjes die niet aangenomen zijn.

De Wet Vorderen Gegevens heeft tot veel kritiek geleid van onder andere de bibliotheken en 'Bits of Freedom', een organisatie die opkomt voor de digitale burgerrechten in Nederland. De organisaties zien de wet als een aantasting van het privéleven van mensen.

Nederlands Dagblad 31 december 2005